Mấy năm trước tôi đưa mẹ đi Thái chơi. Khi quay lại Hà Lan tôi phởn chí đi khoe với Linda – một con bạn cũng vừa tình cờ đi Thái về. Nó nghe tôi kể xong thì phá lên cười: “Cái Thái Lan của mày sao mà khác cái Thái Lan của tao thế. Chắc tại mày đi nghỉ mát còn tao đi du lịch”.

Tự ái vì từ “nghỉ mát” (holiday), tôi đòi nó giải thích. Nó thản nhiên bảo, thì mày đi tour có hướng dẫn viên, đi đến toàn những nơi danh lam thắng cảnh, ăn uống ở những nhà hàng tử tế, suốt ngày chỉ chăm chăm mua sắm, một chữ tiếng bản địa không biết, một mẩu văn hóa lịch sử của người bản địa không hay, đấy chẳng phải là đi nghỉ mát là gì ? Có đến tận châu Phi mà đi kiểu đó thì cũng là đi nghỉ mát thôi.

Thế đi du lịch (travel) thì phải thế nào ? Hai đứa chúng tôi chụm đầu và đưa ra cương lĩnh như sau:

(Minh họa Internet)

Nói không với tour

Nếu sống trong thành phố lớn, hẳn bạn thường xuyên nhìn thấy những đoàn khách nước ngoài dắt díu nhau mắt la mày lém líu tíu qua đường. Sang được đến bên kia vỉa hè thì hối hả nghển cổ tìm anh chàng hướng dẫn viên đang huơ huơ cái cờ hay cái ô buộc vải đỏ. Dừng chân ở một điểm tham quan thì tổng thời gian nhìn vào hướng dẫn viên nhiều hơn tổng thời gian nhìn vào hiện vật … Tôi từng nói chuyện với vô khối ông bà Tây cho đến khi rời Hà Nội vẫn đinh ninh là thủ đô của Việt Nam chỉ rộng đúng bằng một tí xíu đất quanh Hồ Gươm. Nhiều lúc lộn ruột khi lũ bạn chê biển Nha Trang nhiều bê tông và nhiều rác, chỉ muốn cho chúng nó xem những dải cát trắng miền Trung trinh nguyên không dấu chân khách lạ, nhưng than ôi, cái tour nó đã định sẵn thế rồi. Đến đi tè còn phải nhịn, chờ đúng giờ cả đoàn nghỉ chân, nói gì đến việc tự lang thang vào những miền sơn cước heo hút.

(Trích đoạn trong cuốn “Tôi là một con lừa”)